Ryczałt za korzystanie z samochodu służbowego do celów prywatnych a koszty paliwa

Wartość pieniężna nieodpłatnego świadczenia przysługującego pracownikowi, czyli ryczałtu, o którym mowa w art. 12 ust. 2a  ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: ustawa) obejmuje zarówno udostępnienie samochodu, jak i koszt paliwa zużytego do celów prywatnych pracownika. W wyroku z dnia 23 września 2016 r. (III SA/Wa 2142/15) potwierdził to WSA w Warszawie, utrwalając w ten sposób kształtującą się wyraźnie linię orzeczniczą, negującą niekorzystne stanowiska organów podatkowych.

W ocenie WSA w Warszawie świadczeniem pracodawcy nie jest samo udostępnienie samochodu. Jest nim zapewnienie możliwości jego prawidłowego używania, a więc także ponoszenie wszystkich niezbędnych wydatków umożliwiających takie używanie tj. kosztów eksploatacji, w tym materiałów eksploatacyjnych, kosztów związanych z zakupem paliwa, czy badań technicznych. Nie ma żadnego uzasadnienia, aby jeden rodzaj tych wydatków jakim są wydatki na paliwo uznać za stanowiące odrębne świadczenie. Stwierdzając powyższe sąd podzielił w pełni pogląd wyrażony w wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 23 listopada 2015 r. (I SA/Wr 1595/15), w którym stwierdzono, że skoro według art.12 ust. 2a ustawy otrzymanym świadczeniem jest “wykorzystywanie samochodu służbowego do celów prywatnych”, a prawodawca nie precyzuje i nie definiuje ściśle co mieści się pod pojęciem “wykorzystywanie”, to biorąc pod uwagę chociażby fakt, że podobnie skonstruowany ryczałtowy zwrot kosztów używania samochodu prywatnego do celów służbowych obejmuje wszystkie koszty i wydatki poczynione z tytułu korzystania z pojazdu, zasadnym jest stosowanie analogii także do zasad regulujących wykorzystywanie samochodu służbowego do celów prywatnych.
W powyższy sposób WSA w Warszawie, rozstrzygając spór powstały pomiędzy  Spółką a  Ministrem Finansów na tle interpretacji indywidualnej z dnia 5 maja 2015 r. nr IPPB2/4511-211/15-2/MK1, przyznał rację Spółce. Spółka te zawierała z pracownikami umowy dotyczące zasad korzystania z samochodów służbowych w celach prywatnych, zakładające opłacanie przez pracowników miesięcznego ryczałtu na rzecz Spółki, którego kwoty ustalane były w oparciu o rodzaj udostępnianego samochodu. Wskazana opłata potrącana była z wynagrodzenia danego pracownika, po uzyskaniu jego zgody. W  przypadku, gdy wynikające z umowy opłaty za wykorzystywanie przez pracowników samochodów służbowych do celów prywatnych określone były w wysokości niższej niż wartości wymienione w art. 12 ust. 2a-2b ustawy, wówczas Spółka oprócz pobierania od pracowników ww. opłat, dodatkowo rozpoznawała po ich stronie przychód ze świadczeń częściowo odpłatnych, stosownie do art. 12 ust. 2c ustawy. Przychód pracownika w takim wypadku stanowiła różnica między wartością nieodpłatnego świadczenia przysługującego pracownikowi określonej w ustawie  (tj. 400 zł lub 250 zł), a odpłatnością ponoszoną przez pracownika. Wartość świadczenia częściowo odpłatnego z tytułu wykorzystywania samochodów służbowych do celów prywatnych Spółka doliczała do pozostałych przychodów ze stosunku pracy pracownika oraz pobierała zaliczkę na podatek dochodowy, zgodnie z art. 31 ww. ustawy. A contrario, gdy opłata ponoszona przez pracownika za użytkowanie samochodu służbowego do celów prywatnych przewyższała kwoty wskazane wart. 12 ust. 2a ustawy, Spółka nie ustalała pracownikom dodatkowego przychodu ze świadczeń częściowo odpłatnych.
W opisanych okolicznościach Spółka przyjęła, że pobierana przez nią na podstawie umowy opłata za korzystanie z samochodu służbowego w celach prywatnych zawiera w sobie również wynagrodzenie z tytułu zużytego w tym celu przez pracownika paliwa, zakupionego za pośrednictwem przekazanych pracownikom kart paliwowych Spółki, jako element “wykorzystywania samochodu”, a zatem  umożliwienie pracownikom wykorzystywania zakupionego przez nią paliwa do użytkowania samochodów służbowych dla celów prywatnych nie stanowi odrębnego, nieodpłatnego świadczenia na ich rzecz.
Minister Finansów w interpretacji indywidualnej z dnia 5 maja 2015 r., nie podzielił zdania Spółki i stanął na stanowisku, że art. 12 ust. 2a-2c ustawy w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2015 r., mają zastosowanie wyłącznie, jeśli pracownicy Spółki korzystają z samochodów służbowych do celów prywatnych bez odpłatności albo za odpłatnością ustaloną na poziomie niższym niż przewidziany w powyższych przepisach albowiem ryczałtowo określona wartość nieodpłatnego świadczenia obejmuje wyłącznie koszty pracodawcy wynikające z udostępnienia pracownikowi samochodu służbowego do celów prywatnych. W ocenie organu interpretacyjnego, w sytuacji, gdy pracodawca decyduje się dodatkowo pokrywać wydatki pracownika, np. na paliwo wykorzystywane w innych celach niż służbowych, wówczas wartość tego paliwa stanowi podlegający opodatkowaniu przychód pracownika ze stosunku pracy, którego wysokość należy ustalać na podstawie art. 12 ust. 2 i 3 ustawy.
WSA w Warszawie, do którego Spółka zaskarżyła powyższą interpretację, uznając zasadność skargi odwołał się w szczególności do wykładni celowościowej art. 12 ust. 2a i wskazał, że skoro intencją ustawodawcy było uproszczenie zasad ustalania wartości świadczenia, to chciał on objąć ryczałem wszystkie wydatki ponoszone w związku z wykorzystywaniem samochodu służbowego. Odmienne rozwiązanie, wskazujące na wyłączenie paliwa z wydatków związanych z użytkowaniem samochodu służbowego tj. na jego odrębność stanowiłoby dalsze skomplikowanie w zakresie prowadzenia niezbędnych ewidencji. To z kolei niweczyłoby ideę ryczałtu i założonego celu.

dr Joanna Kiszka
Konsultant podatkowy
joanna.kiszka@isp-modzelewski.pl
tel. (32) 259 71 50

Źródło: http://www.isp-modzelewski.pl/component/content/article?id=831&start=14