Obowiązujące od dnia 1 stycznia 2017 r. rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2016 r., poz. 2177) zasadniczo powiela dotychczasowe przepisy, niemniej przewiduje też zmiany w katalogu zwolnień, jak i nowe rozwiązania w zakresie wyłączeń z obligatoryjnego stosowania kas. W odróżnieniu od poprzednio obowiązujących rozporządzeń, mocą których zwolnienia wprowadzano na okres dwóch kolejnych lat, nowe rozporządzenie zawiera unormowania dotyczące zwolnień z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku tylko na okres jednego roku.
Ograniczenie obowiązywania nowego rozporządzenia do jednego roku wynika z uwzględnienia z planów modernizacji istniejącego sytemu kas rejestrujących. Katalog zwolnień przedmiotowych przewidzianych dla czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia w stosunku do dotychczas obowiązującego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 listopada 2014 r. zmodyfikowano zaś zaledwie w obrębie dwóch pozycji. W pozycji 26 załącznika do projektu, dotyczącej wynajmu i usług zarządzania nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi (PKWiU ex 68.20.1), uzależniono stosowania zwolnienia od udokumentowania świadczenia usług w całości fakturą lub łącznego wystąpienia przesłanek w postaci : a) zapłaty za pośrednictwem m.in. banku lub SKOK oraz b) istnienia jednoznacznego związku pomiędzy płatnościami oraz ewidencją prowadzoną przez podatnika. Ponadto dodano poz. 51 w załączniku do rozporządzenia, wprowadzając dodatkowe zwolnienie dla usług, wykonywanych osobiście przez osoby niewidome, posiadające orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, które prowadzą samodzielnie działalność gospodarczą lub zatrudniają wyłącznie jednego pracownika niewidomego posiadającego orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Wprowadzenie tego zwolnienia uzasadniono brakiem technicznych rozwiązań pozwalających na samodzielne korzystanie z kas rejestrujących przez osoby niewidome.
W § 3 rozporządzenia ustalono katalog zwolnień podmiotowych i podmiotowo -przedmiotowych z obowiązku ewidencjonowania. W przepisie § 3 ust. 1 pkt 1 i 2 przewidziano utrzymanie na dotychczasowym poziomie kryterium wysokości obrotu (tj. 20 000 zł) dla podmiotów kontynuujących, jak i dla rozpoczynających działalność gospodarczą, jednocześnie zastrzegając, że dla tych ostatnich podmiotów rzeczone kryterium liczone będzie w proporcji do okresu wykonywania czynności dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych w danym roku podatkowym. Nowością jest natomiast ustalone w § 3 ust. 1 pkt 5 zwolnienie dla jednostek samorządu terytorialnego, które – w zakresie czynności wykonywanych przez ich jednostki organizacyjne, w postaci samorządowych zakładów budżetowych lub jednostek budżetowych – w dniu 31 grudnia 2016 r. korzystały ze zwolnienia od obowiązku stosowania kas, przewidzianego w art. 8 ust. 2 tzw. ustawy centralizacyjnej z dnia 5 września 2016 r., jak też alternatywne zwolnienie dla jednostek samorządu terytorialnego, których jednostki organizacyjne w dniu 31 grudnia 2016 r. korzystały ze zwolnienia z takiego obowiązku.
W § 4 rozporządzenia zawarto katalog czynności, do których nie mają zastosowania zwolnienia od ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących. W celu przeciwdziałania nadużyciom przewidziano utrzymanie zasady wyłączenia ze zwolnienia (a więc konieczność ewidencjonowania) w odniesieniu do dostaw wymienionych w § 4 ust. 1 pkt 1 i usług wskazanych w pkt 2 tego przepisu. Nowym rozwiązaniem jest wszakże wyłączenie z obligatoryjnego stosowania kas świadczenia na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (oraz na rzecz rolników ryczałtowych) usług, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 2 lit. f-h, czyli usług w zakresie opieki medycznej realizowanych przez lekarzy i lekarzy dentystów, usług prawniczych (z wyjątkiem czynności notarialnych) oraz doradztwa podatkowego. Zwolnienie z obowiązku stosowania kas będzie się jednak do wskazanych usług odnosić tylko wówczas, gdy wykonywane będą na odległość i całość zapłaty za nie wpłynie odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na jego rachunek w SKOK, a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie będzie wynikać, jakiej konkretnie czynności zapłata ta dotyczyła. Należy zauważyć, że w obecnym stanie prawnym, jeśli nie liczyć przepisów o świadczeniu usług drogą elektroniczną, brak jest definicji usług świadczonych na odległość. Można zatem jedynie założyć, że w przypadku usług prawniczych oraz doradztwa podatkowego nowy przepis dotyczyć ma tych wszystkich form pomocy, w których brak jest bezpośredniego, osobistego kontaktu świadczącego usługę z klientem, a usługi wykonywane są z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej bądź tradycyjnej poczty, a więc przybierają formę np. pisemnych opinii czy też konsultacji e-mail-owych albo telefonicznych.
Należy zaznaczyć, że zgodnie z ogólną regułą wynikającą z przepisów przejściowych rozporządzenia (§ 8 ust. 2) w przypadku podatników, którzy nie przestali spełniać warunków do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kas rejestrujących przed dniem jego wejścia w życie, jednak nie zostali zwolnieni z obowiązku ewidencjonowania na podstawie § 2 i § 3 tegoż rozporządzenia, dotychczasowe zwolnienie traci moc z dniem 1 marca 2017 r. W innym przepisie przejściowym (§ 8 ust. 3) rozporządzenia założono, że zwolnienie nie znajduje zastosowania w odniesieniu do czynności wymienionych w pozycjach 36 , 41 lub 42 załącznika do rozporządzenia, których ewidencjonowanie podatnicy rozpoczęli przed dniem 1 stycznia 2017 r. Z kolei w § 8 ust. 4 rozporządzenia przyjęto, że zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 3 – a więc przewidziane dla podatników, których ?udział procentowy obrotu? z tytułu czynności zwolnionych z obowiązku ewidencjonowania, wymienionych w części I załącznika do rozporządzenia, w całkowitym obrocie realizowanym na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, był w poprzednim roku podatkowym wyższy niż 80% – nie będzie miało zastosowania w przypadku podatników, którzy przed dniem 1 stycznia 2017 r. przestali spełniać warunki do zwolnień, podmiotowo-przedmiotowych określonych w dotychczas obowiązującym rozporządzeniu dnia 4 listopada 2014 r.
dr Joanna Kiszka
Konsultant podatkowy
joanna.kiszka@isp-modzelewski.pl
tel. (32) 259 71 50
Źródło: http://www.isp-modzelewski.pl/component/content/article?id=842&start=3
