Nowe regulacje w zakresie raportowania ESG (Environmental, Social, Governance) stanowią jedno z najistotniejszych wyzwań, z jakimi mierzą się obecnie przedsiębiorstwa funkcjonujące na rynku unijnym. Zmiany te to nie tylko kolejny obowiązek regulacyjny – to również istotna szansa na budowę zaufania, wzmocnienie transparentności oraz zwiększenie atrakcyjności w oczach inwestorów, klientów i partnerów biznesowych.
Raportowanie ESG oznacza ujawnianie danych dotyczących wpływu przedsiębiorstwa na środowisko, kwestie społeczne oraz ład korporacyjny. Obowiązek ten wynika z dyrektywy CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive), której przepisy zostały implementowane do polskiego prawa ustawą z dnia 14 marca 2024 r. (Dz.U. 2024 poz. 530).
ESG – szansa na realną zmianę i przewagę rynkową
Wprowadzenie raportowania zrównoważonego rozwoju wymusza opracowanie polityk, procedur i systemów umożliwiających zbieranie oraz raportowanie danych ESG. Choć to duże wyzwanie organizacyjne, dobrze przygotowany raport ESG może stać się źródłem przewagi konkurencyjnej, ułatwić dostęp do finansowania oraz poprawić wizerunek firmy jako odpowiedzialnej i transparentnej.
Rola biegłego rewidenta – obowiązkowa atestacja
Zgodnie z nowymi przepisami, raporty ESG będą podlegać obowiązkowej atestacji przez niezależnych biegłych rewidentów. Atestacja ta potwierdza rzetelność i zgodność raportu z obowiązującymi standardami, podnosząc jego wiarygodność i znaczenie w oczach rynku kapitałowego, kontrahentów oraz instytucji finansowych.
Zmiana harmonogramu wdrożenia – decyzja Rady UE
W dniu 14 kwietnia 2025 r. Rada Unii Europejskiej formalnie zatwierdziła tzw. mechanizm Stop the Clock, czyli przesunięcie terminów raportowania ESG. Celem decyzji było zapewnienie firmom więcej czasu na przygotowanie do nowych obowiązków i dostosowanie systemów sprawozdawczości.
W związku z tą decyzją:
- Duże przedsiębiorstwa (tj. te, które przez dwa kolejne lata obrotowe spełniają co najmniej dwa z trzech kryteriów: zatrudnienie powyżej 250 osób, przychody netto powyżej 220 mln PLN (50 mln EUR) lub suma bilansowa powyżej 110 mln PLN (25 mln EUR) będą zobowiązane do opublikowania pierwszego raportu ESG dopiero w 2028 roku – za rok obrotowy 2027 (pierwotnie: 2026 r. za 2025 r.).
- Giełdowe małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) będą zobowiązane do opublikowania pierwszego raportu ESG w 2029 roku – za rok obrotowy 2028 (pierwotnie: 2027 r. za 2026 r.).
- Pozostałe podmioty, czyli jednostki zależne oraz oddziały, o których mowa w art. 63zd znowelizowanej ustawy o rachunkowości w 2029 roku – za 2028 r.
Raportowanie ESG za rok 2024 – kto musi raportować?
Za rok obrotowy 2024 (raport publikowany w 2025 r.) obowiązek raportowania ESG dotyczy wyłącznie tych podmiotów, które już wcześniej były zobowiązane do sporządzania oświadczenia o informacjach niefinansowych, tj.:
- Jednostek Zainteresowania Publicznego (JZP) – np. spółek giełdowych, banków, zakładów ubezpieczeń, zgodnie z art. 49b ust. 1 ustawy o rachunkowości (w brzmieniu przed nowelizacją),
- Jednostek dominujących największych grup kapitałowych – zgodnie z art. 55 ust. 2b ustawy o rachunkowości (w brzmieniu przed nowelizacją).
Obowiązek raportowania powstaje tylko wówczas, gdy podmiot łącznie spełnia dwa warunki:
- Zatrudnia średniorocznie powyżej 500 pracowników, oraz
- Spełnia jeden z poniższych progów finansowych:
Po wyłączeniach konsolidacyjnych:
– suma aktywów ≥ 110 mln zł
– przychody netto ≥ 220 mln zł
Przed wyłączeniami konsolidacyjnymi:
– suma aktywów ≥ 132 mln zł
– przychody netto ≥ 264 mln zł
Jak ustala się obowiązek raportowania?
Obowiązek raportowania ESG opiera się na analizie danych z dwóch poprzednich lat obrotowych. Przedsiębiorstwo, które przez dwa lata z rzędu spełnia co najmniej dwa z trzech kryteriów, zostaje objęte obowiązkiem raportowania od kolejnego roku obrotowego.
Dlaczego warto działać już teraz?
Pomimo przesunięcia terminów, wdrożenie procesów ESG wymaga przemyślanej strategii, odpowiednich zasobów i przygotowania organizacyjnego. Rozpoczęcie działań z wyprzedzeniem to sposób na minimalizację ryzyka, zabezpieczenie ciągłości działania i wykorzystanie ESG jako narzędzia budującego wartość firmy.
Jak możemy Państwu pomóc?
Jako zespół ekspertów oferujemy kompleksowe wsparcie w zakresie:
- identyfikacji obowiązków wynikających z CSRD i ustawy o rachunkowości,
- przygotowania procedur i polityk ESG,
- wdrażania systemów do zbierania i raportowania danych,
- współpracy z biegłymi rewidentami w zakresie atestacji raportów ESG.
Zachęcamy do kontaktu z p.Magdaleną Mikorską magdalena.mikorska@isp-modzelewski.pl; tel 507 418 723 lub 22/517 30 70
Pomożemy Państwa organizacji sprawnie i skutecznie przejść przez proces wdrożenia obowiązków ESG, zapewniając pełną zgodność z przepisami i wysoką jakość raportowania.
