Planowane zmiany w podatkach dochodowych dotyczące samochodów firmowych

W dniu 24 sierpnia 2018 r. Ministerstwo Finansów opublikowało projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw, zgodnie z którym wprowadzone zostaną zmiany w rozliczeniach podatkowych dotyczących samochodów osobowych wykorzystywanych w prowadzonej działalności gospodarczej.

 
Po pierwsze, przewidziano wprowadzenie zmian w zasadach rozliczania kosztów używania samochodów osobowych wykorzystywanych zarówno dla celów działalności gospodarczej, jak i dla celów niezwiązanych z prowadzoną działalnością. W podatkach dochodowych brak jest regulacji, które określałyby zasady rozliczania kosztów ponoszonych w związku z samochodem osobowym wykorzystywanym zarówno dla celów prowadzonej przez podatnika działalności, jak też dla innych celów. Z uwagi na niedookreśloność przepisów  w tym zakresie badanie faktycznego zakresu korzystania z firmowego samochodu osobowego do celów niezwiązanych z prowadzoną działalnością stanowi pole sporów pomiędzy podatnikami a organami podatkowymi. Istnieje możliwość kwestionowania danego wydatku jako kosztu uzyskania przychodu, co pociąga za sobą konieczność gromadzenia szczegółowej dokumentacji potwierdzającej rodzaj danego wydatku związanego z używaniem samochodu osobowego.

 
W związku z powyższym, zdaniem projektodawcy, przyjęcie dla celów jednego podatku (podatku od towarów i usług), odpowiednich skutków związanych z wykorzystywaniem samochodu osobowego zarówno w działalności gospodarczej, jak i w innej działalności, powinno wiązać się z odpowiednimi skutkami również w innych podatkach, w których fakt używania takiego samochodu wpływa na rozliczenie podatkowe. Fakt wykorzystywania samochodu służbowego do celów niezwiązanych z prowadzoną działalnością ma charakter obiektywny i przyjęcie ? dla celów podatku VAT ? że samochód jest wykorzystywany nie tylko do działalności gospodarczej dopuszcza przyjęcie takiego rozwiązania (domniemania) również na gruncie innych ustaw podatkowych. Proponowane zmiany zmierzają zatem do przyjęcia w ustawach o podatku dochodowym rozwiązań podobnych do funkcjonujących obecnie w podatku od towarów i usług. Założono wprowadzenie regulacji, zgodnie z którą wszelkie wydatki związane z korzystaniem z samochodu osobowego służącego podatnikowi także do innych celów niż działalność gospodarcza podlegać będą zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów w wysokości 50% tych wydatków. Możliwość zaliczenia do kosztów 100% takich wydatków dotyczyć będzie tylko wykorzystywania samochodu osobowego wyłącznie w prowadzonej działalności gospodarczej, przy czym podatnik będzie musiał prowadzić ewidencję potwierdzającą wykorzystywanie samochodu osobowego wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika (wykorzystywana będzie w tym zakresie ewidencja stosowana dla celów VAT).

 
W przypadku nieprowadzenia przez podatnika ewidencji dla celów podatku VAT, również dla celów podatku dochodowego przyjmować się będzie, że samochód osobowy jest wykorzystywany również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą podatnika, chyba że podatnik nie jest na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zobowiązany do prowadzenia takiej ewidencji. Jednocześnie w przypadku ustalenia, iż podatnik niezgodnie ze stanem faktycznym nie stosował ograniczenia kosztów uzyskania przychodów, wówczas ograniczenie to znajdzie zastosowanie od daty rozpoczęcia używania przez podatnika danego samochodu osobowego.

 
Po drugie, w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. przewidziano zmianę zasad zaliczania w koszty podatkowe wydatków związanych z używaniem przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą dla potrzeb tej działalności prywatnego samochodu. Obecnie wykorzystywanie samochodu prywatnego dla celów prowadzonej działalności niejako z założenia predysponuje do pełnego rozliczania w kosztach uzyskania przychodów kosztów używania takiego samochodu, które obejmuje także używanie dla celów prywatnych. W przypadku, gdy samochód nie będzie wprowadzony do firmowej ewidencji środków trwałych, do kosztów uzyskania przychodu będzie można zaliczyć 20% wydatków związanych z jego używaniem.

 
Po trzecie, projekt zakłada podwyższenie do 150 tys. zł kwoty limitu wartości samochodu osobowego, do którego możliwe jest pełne odliczanie odpisów amortyzacyjnych z tytułu zużycia samochodu osobowego, jak również odpowiednie podwyższenie kwoty odnoszącej się do wartości samochodu przyjętej dla celów obliczenia składki z tytułu ubezpieczenia samochodu osobowego, jaka może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów. Obecny limit wynosi 20 tys. euro dla samochodów innych niż elektryczne oraz 30 tys. euro dla samochodów elektrycznych.
Po czwarte, Ministerstwo Finansów planuje ujednolicić zasady podatkowego rozliczania przez podatników wykorzystywania w prowadzonej działalności samochodów osobowych, niezależnie od rodzaju umowy na jakiej podatnik korzysta z takiego samochodu. W projekcie zakłada się wprowadzenie limitu zaliczania do kosztów uzyskania przychodów opłat z tytuły używania samochodu osobowego na podstawie umowy leasingu, najmu, dzierżawy oraz innej umowy o podobnym charakterze. Obecnie korzystanie przez podatników z tych form wykorzystywania samochodów osobowych stanowi preferencję w stosunku do zakupu samochodu osobowego. Korzyść ta związana jest z możliwością pełnego podatkowego rozliczenia takich kosztów. Po stronie leasingobiorcy (najemcy) nie obowiązuje bowiem w tym zakresie limit odnoszący się do wartości samochodu osobowego. Sytuacja taka doprowadziła do tego, iż jako samochody ?firmowe? powszechnie wykorzystywane są samochody luksusowe, których charakterystyka niejednokrotnie przekracza faktyczne potrzeby przedsiębiorcy związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Charakterystyka ta predysponuje taki pojazd do wykorzystywania zasadniczo również do celów prywatnych. Przewidziano zatem odpowiednie rozciągnięcie ograniczenia stosowanego obecnie do odpisów amortyzacyjnych z tytułu zużycia samochodu osobowego na inne formy korzystania z samochodu osobowego. Z uwagi na różnice między tymi formami korzystania z samochodu osobowego w przypadku umów leasingu operacyjnego, najmu i dzierżawy, ograniczenie w zaliczaniu opłat z tytułu tych umów do kosztów podatkowych ustalone zostanie proporcją wartości leasingowanego (najmowanego) samochodu do kwoty 150 tys. zł.

 
Projekt zakłada wejście w życie nowelizacji z dniem 1 stycznia 2019 r. Zgodnie z przepisami przejściowymi, do umów leasingu, najmu, dzierżawy, dotyczących samochodu osobowego zawartych przed dniem 1 stycznia 2019 r. zasadniczo będzie można stosować dotychczasowe zasady podatkowe, nie dłużej jednak niż do 31 grudnia 2020 r. W razie zmiany umowy lub podpisania nowej w okresie od dnia ogłoszenia ustawy do dnia jej wejścia w życie, opłaty leasingowe można rozliczać na dotychczasowych zasadach do końca 2018 r., a z dniem 1 stycznia 2018 r. już według nowych przepisów. Do umów leasingu zmienionych lub odnowionych po dniu 31 grudnia 2018 r. znajdą zastosowanie nowe regulacje.

 
Rafał Linka
Młodszy konsultant podatkowy
rafal.linka@isp-modzelewski.pl

Źródło: http://www.isp-modzelewski.pl/component/content/article?id=968&start=9