W wyroku NSA z dnia z 7 sierpnia 2018 r. (sygn. II FSK 1983/16) NSA stwierdził, że montaż nośnika reklamowego z elementów gotowych, które mogą być rozmontowane i przeniesione w inne miejsce, nie ma istotnego znaczenia dla uznania go za trwale związany z gruntem.
W przedmiotowej sprawie spółka posiadała na swoim terenie trzy nośniki reklamowe: stanowiły one konstrukcje określane jako wolnostojące tablice reklamowe o następującej powierzchni reklamowej: 18 m?, 32 m? i 64 m?. Tablice te co do zasady mocowane są do podłoża za pomocą stalowych śrub i zbudowane są z dwóch zasadniczych części: ekranu oraz słupa nośnego (lub dwóch słupów nośnych). Tablica przytwierdzona jest do fundamentu monolitycznego wykonanego z betonu. Słup, na którym umieszczono tablicę (ekran) mocowany jest na fundamencie za pomocą śrub kotwiących (tzw. „kotwy”). Jedna z części każdej kotwy jest na stałe osadzana w fundamencie w trakcie betonowania (część kotwiąca). Druga część kotwy jest nagwintowana i wystaje nad fundament (jako gwint). Dolna część słupa zakończona jest podstawą, w której znajdują się otwory, które w trakcie montażu tablicy nakładane są na gwint (górna część kotwy) i łączone z kotwą poprzez nakręcenie nakrętki na gwint. Do betonowych fundamentów zabetonowane zostały kotwy umożliwiające montaż słupów nośnych.
Sąd jako błędne ocenił stanowisko spółki, że przedmiotowe tablice reklamowe są tymczasowymi obiektami budowlanymi, które nie są przedmiotem opodatkowania. Brak trwałego związania z gruntem powoduje, że nie stanowią one budowli, które podlegałyby opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. W uzasadnieniu wyroku powołano się na uchwałę NSA z dnia 3 lutego 2014 r. (sygn. II FPS 11/13), w której wskazano, że tymczasowy obiekt budowlany, o którym mowa w art. 3 pkt 5 Prawa budowlanego może być budowlą w rozumieniu art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, jeżeli jest budowlą wprost wymienioną w art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego lub w innych przepisach tej ustawy oraz załączniku do niej, stanowiącą całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami, w rozumieniu art. 3 pkt 1 lit. b). Spełniający wskazane kryteria tymczasowy obiekt budowlany, o ile jest związany z prowadzeniem działalności gospodarczej, podlega opodatkowaniu na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.
Wskazano również, że wyliczenie w art. 3 pkt 1 Prawa budowlanego ma charakter wyczerpujący: zgodnie z nim przez obiekt budowlany rozumie się budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych. Każdy zatem obiekt budowlany można zaliczyć do którejś z trzech wymienionych kategorii. W tym sensie odrębną kategorią obiektów budowlanych nie są „tymczasowe obiekty budowlane”, te bowiem są odmianą obiektów budowlanych, wyodrębnioną ze względu na pewne specyficzne cechy, wobec czego również w kategoriach „budynków”, „budowli” czy też „obiektów małej architektury” mogą mieścić się takie, które spełniają te cechy i są tymczasowymi obiektami budowlanymi.
Przepis art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego jako budowlę wymienia „wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe”. Sąd podkreślił, że o tym czy dane urządzenie reklamowe jest trwale związane z gruntem, czy też nie, nie decyduje w danej sprawie jedynie technologia wykonania fundamentu i możliwości techniczne przeniesienia nośnika reklamowego w inne miejsce, lecz całość ustaleń organu dotyczących tego, czy wielkość tego urządzenia, jego konstrukcja, przeznaczenie i względy bezpieczeństwa wymagają takiego trwałego związania. Stwierdził również, że okoliczność, iż nośnik reklamowy jest montowany z elementów gotowych, które mogą być rozmontowane i przeniesione w inne miejsce, nie ma istotnego znaczenia dla uznania go za trwale związany z gruntem. O tym, czy obiekt jest trwale związany z gruntem, czy też nie, nie świadczy sposób, w jaki zagłębiono go w gruncie ani technika, w jakiej to wykonano, ale masa całkowita obiektu i jego rozmiary, które wymagają trwałego związania z gruntem ze względów. Fundament, przekazując na podłoże gruntowe całość obciążeń budowli, ma zapewniać trwałość konstrukcji, uniemożliwić jej przesunięcie czy zniszczenie przez działanie sił przyrody.
W ocenie Sądu, na podstawie opisu tablic reklamowych, obowiązujących przepisów, a także obowiązującej linii orzeczniczej, należało stwierdzić, że przedmiotowe tablice składają się z kilku elementów stanowiących całość techniczno-użytkową, a mianowicie fundamentu, konstrukcji nośnej słupa i konstrukcji tablicy reklamowej (ekranu) – wykonanie obiektu budowlanego składającego się z części typowo budowlanych jest budowlą. W uzasadnieniu wyroku podkreślono również, że omawiane urządzenia reklamowe (nośniki reklamowe) służą bezpośrednio w prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej, polegającej na eksponowaniu reklam komercyjnych w miejscach publicznych. O zaliczeniu danego obiektu budowlanego do kategorii budowli, mieszczących się w katalogu wprost wymienionym w art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego, a co za tym idzie stanowiących budowlę w rozumieniu art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, decydują – poza cechami określonymi w tych przepisach – również funkcje użytkowe (gospodarcze) tego obiektu dla podatnika.
Agata Strocka
Konsultant podatkowy
Główny specjalista w Dziale Audytu Podatkowego
agata.strocka@isp-modzelewski.pl
tel.: (22) 517 30 69
Źródło: http://www.isp-modzelewski.pl/component/content/article?id=965&start=19
