Czy wydatek powyżej 15 000 zł uregulowany w drodze kompensaty może stanowić koszt uzyskania przychodu?

W niniejszym artykule omówiono problem możliwości uznania za koszt uzyskania przychodu wydatku, za który zobowiązanie w kwocie przekraczającej 15 000 zł zostało uregulowane w drodze kompensaty.

 
Zgodnie z art. 15d ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. podatnicy nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 22 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584, z późn. zm.) została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego. Natomiast w myśl art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej Dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy:

• stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz
• jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 000 zł, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.

 
W związku z powyższym powstały wątpliwości czy możliwe jest uznanie za koszt uzyskania przychodu wydatku, za który należność przekraczająca 15 000 zł została uregulowana w drodze kompensaty. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 31 stycznia 2017 r. (2461-IBPB-1-1.4510.380.2016.1.NL) uznał stanowisko wnioskodawcy, że takowa kompensata nie stoi na przeszkodzie uznania wydatku za koszt uzyskania przychodu za prawidłowe. Jak zauważył wnioskodawca ?(?)aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
• został właściwie udokumentowany,
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 Ustawy o CIT, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów?.

 
Ponadto wnioskodawca przywołał art. 498 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, który stanowi, że gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. W związku z powyższym wnioskodawca uznał, że ?(?)wskutek kompensaty podatnik wyzbywa się prawa do wyegzekwowania należności pieniężnych w formie pierwotnie przyjętej. W zamian Wnioskodawca oraz kontrahenci podatnika tracą prawo do wyegzekwowania należności pieniężnych o odpowiadającej im wartości.(?) Pod warunkiem więc spełnienia ogólnych przesłanek uznania wydatku za koszt uzyskania przychodu Wnioskodawca może zaliczyć wartość swoich, uregulowanych w powyższy sposób, zobowiązań wobec kontrahentów do kosztów uzyskania przychodu tak samo, jak miałby prawo to uczynić, gdyby wzajemne zobowiązania zostały uregulowane np. w formie dwustronnych płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego?. Na potwierdzenie słuszności swej tezy przywołał interpretacje indywidualne: Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach 12 czerwca 2013 r. (IBPBI/1/1/415-300/13/BD), Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy 5 listopada 2013 r. (ITPB3/423-361a/13/MK) oraz Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie 12 marca 2014 r. (IPPB3/423-1012/13-2/MC). W związku z powyższym organ podatkowy uznał stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe.

 
Reasumując należy stwierdzić, że uregulowanie zobowiązania przekraczającego 15 000 zł w drodze kompensaty nie stoi na przeszkodzie uznania wydatku za koszt uzyskania przychodu.

Maciej Jendraszczyk
Doradca podatkowy nr wpisu 12 238
Konsultant Podatkowy
w Oddziale Wielkopolskim
maciej.jendraszczyk@isp-modzelewski.pl
tel. 618483348

Źródła: http://www.isp-modzelewski.pl/component/content/article?id=849&start=14